“Como para vivir, non vivo para comer”, dicía Quintiliano.
Supoño que o diría porque entre os seus coetáneos, a xente da clase alta era moi dada a festexar calquera cousa comendo sen descanso durante horas, pero eran os menos porque a xente corrente, polo menos no Mediterráneo, comía bastante mellor ca nós.
Todos os pobos, que eu saiba, pasaron alternativamente por épocas de escaseza, que adoitaban coincidir con secas, guerras ou pandemias, e por épocas de bonanza nas que a economía familiar permitía unha despensa máis chea pero, incluso en épocas de boas colleitas, as familias comían máis sá e non desperdiciaban alimentos como nesta época na que nos tocou vivir.
Os que temos unha certa idade e pertencemos a familias con poucos recursos, aínda lembramos o pouco tempo que levaba ir á compra, cando non había cartos para comprar nin demasiados subministros nas tendas. Na miña casa falábase do racionamento, do estraperlo, de gardar para cando non houbera, de non desperdiciar nada e dentro do malo tiñamos sorte porque, como a maioría dos nosos veciños, contábamos cun cachiño de terra onde plantar verduras e un cortello medio caído con algunha pita, coellos e un cocho. Eu, que era moi mala comedora, desesperaba ós meus pais que trataban de inculcarme bos hábitos. Naquela época e ata entrada a adolescencia, pensaba que o feito de comer era unha perda total de tempo e remexía o cu na cadeira ata que me deixaban saír pola porta á velocidade que me permitían as pernas. Non lembro doces, nin refrescos de ningún tipo, nin chuches, nin xeados (onde os iamos poñer se non tiñamos neveira!!).
Coido que o consumismo empezou a chegar ás nosas vidas da man da televisión, a publicidade radiofónica non tiña tanta tirada. Todos (naquel momento non había “todas”) mirábamos absortos aquel armatoste con forma de caixa que nos invitaba a beber Cola-Cao ó son de “aquel negrito del África tropical” que ademais nos vendían como un alimento completo. Empresas como Bimbo, Coca-cola, Suchard...eran asiduas da publicidade televisiva e toda empresa que se prezara, anunciábase en TV porque, para non ser menos que o veciño, había que comprar un 600 e veranear en Mallorca so porque o dicían os anuncios....e así chegamos á era Internet e de aí á globalización.
O que vai anos eran pequenas tendas, convertéronse en supermercados, os nosos bares-tabernas e pequenos restaurantes conviviron con McDonald, Burger Kings, restaurantes chineses, xaponeses, pizzerías, Kebabs e comidas rápidas de todos os tipos e cores. Os mercados enchéronse de alimentos procesados e supercondimentados, de froitos e verduras cheos de raros pesticidas e manipulacións xenéticas, de carnes hormonadas e peixes atiborrados de metais pesados, de conservantes para que todo nos dure moito, de glutamato para que nos saiba superior e de cantidades industriais de azucre ou "sorbitoles" varios para facernos a vida máis doce. Este alumnado naceu rodeado de todo isto e paréceme tarefa imposible lograr que entre no bar do Instituto e, no canto de comprar bollería industrial, pida unha peza de froita ou en lugar de pedir coca-cola ou similar, pida auga, leite ou infusión e se absteña de comer un cento de chuches diarias. Pero bueno..se ha de intentar.
